خرید طلا در بورس به‌تازگی در ایران بسیار رایج شده است. یکی از دلایلی که خرید و فروش سکه و طلا در کشور ما به یکی از روش‌های رایج سرمایه‌گذاری تبدیل شد‌ه است، ایمن بود‌ن آن و حفظ سرمایه در مقابل ریسک‌های احتمالی اقتصادی و سیاسی است. با این حال، خرید سکه و طلا به صورت فیزیکی با ریسک‌هایی همچون ریسک سرقت، گم شدن یا جعل در عیار مواجه است. همچنین در صورتیکه قصد نگهداری آن‌را در صندوق امانات بانک داشتـه باشید، هزینه مضاعفی باید برای نگهداری و انتقال آن نیز تقبل کنید.

خبر خوب این است که در حدود یک دهه گذشتـه ابزارهایی در بورس کالا به‌وجود آمد‌ند که به‌آسانی می‌توان بخشی از سرمایـه را به خرید سکه و طلا اختصاص داد و متحمل هیچکدام از ریسک‌های مذکور نشد. هرکدام از این ابزارهای قابل معامله مبتنی بر سکه و طلا در بورس کالا، از ویژگی‌های خاصی برخوردارند که خرید و فروش سکه و طلا را تسهیل می‌کنند.

در این مطلب از کاریزما لرنینگ قصد داریم به روش‌ها و نحوه خرید طلا در بورس کالا بپردازیم و انواع آن را نام ببریم. در انتها، نحوه محاسبه قیمت انواع طلا را آموزش می‌دهیم که به هنگام سرمایه‌گذاری خودتان بتوانید ارزش واقعی سکه و طلا را محاسبه نمایید.

مقاله پیشنهادی: سرمایه گذاری در طلا و معرفی بهترین روش‌های آن‌

برای خرید طلا در بورس چه باید کرد؟

به طور کلی، به چند طریق می‌توان سکه و طلا را در بورس کالا خرید و فروش کرد که شامل موارد زیر است:

• گواهی سپرده سکه طلا
• گواهی سپرده شمش طلا
• قرارداد آتی صندوق طلا
• صندوق‌های کالایی با پشتوانه طلا
• قرارداد اختیار معامله سکه طلا یا آتی طلا

در ادامه، به توضیح و معرفی هر یک از روش های خرید طلا و سکه در بورس می‌پردازیم.

گواهی سپرده سکه طلا

گواهی سپرده کالایی، اوراق بهاداری است که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است. پشتوانه این گواهی، قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‌گردد. گواهی سپرده سکه طلا نیز برگه بهاداری است که با پشتوانه قبض انبارهای بانک‌های مورد تایید صادر می‌شود و تاییدکننده مالکیت دارنده آن بر تعداد مشخصی سکه است.

خریداران سکه می‌توانند پس از خرید گواهی سپرده سکه مورد نظر آنرا از بانک تحویل بگیرند یا اینکه این اوراق را همچون سهام در بازار ثانویه مربوط به آن خرید و فروش کرد‌ه و از تفاوت قیمتی آن سود کسب کنند.

لیست گواهی سپرده‌های سکه تمام را می‌توانید بر روی تابلو معاملات گواهی سپرده کالایی مشاهده کنید. در حال حاضر، 5 سررسید گواهی سپرده سکه تمام موجود هستند که شامل: 

خرید ربع سکه طلا از بورس

به‌تازگی نیز شاهد عرضه ربع سکه رفاه در بورس کالا هستیم که نماد آن “ربع سكه 0312 رفاه (ن)” است. تفاوتی که گواهی سپرده سکه تمام با گواهی سپرده ربع سکه دارد این است که نماد گواهی سپرده ربع سکه قابلیت معامله مجدد در بازار ثانویه را ندارد و در تاریخ سررسید خریداران آنرا تحویل می‌گیرند اما گواهی سپرده تمام سکه طلا این‌چنین نیست.

در مقاله «گواهی سپرده سکه طلا چیست؟» به طور کامل جزئیات و ویژگی‌های این ابزار مالی را شرح داده‌ایم. برای اطلاع از نحوه خرید ربع سکه از بورس کالا نیز می‌توانید مقاله لینک شد‌ه را مطالعه فرمایید.

نکته‌ مهم در معاملات گواهی سپرده کالایی این است که این اوراق هرچند فرآیند پذیرش و عرضه آن در بورس کالا صورت می‌گیرد، اما برای خرید و فروش آن نیازی نیست کد بورس کالا را به صورت مجزا دریافت کنید.یعنی با همان کد بورسی که عموم سرمایه‌گذاران دارند می‌توانید نماد این گواهی‌ها را جستجو و سپس با مشخص نمود‌ن قیمت آن را خریداری کنید.

خرید سکه در بورس

گواهی سپرده شمش طلا

شمش طلا (به انگلیسی gold bar و gold ingot معروف هست)، همان طلای خامی‌ست که حداقل عیار آن ۹۹۵ و حداکثر آن ۹۹۹.۹۹ است. نکته مهم در خصوص شمش، عیار آن است که هرچه بیشتر شود، ارزش آن دو چندان می‌شود. گواهی سپرده شمش طلا نیز مشابه با سایر گواهی سپرده کالایی همچون سکه است که اخیرا خبر عرضه آن در بورس کالا منتشر شد و معاملات آن نیز در بورس کالا آغاز شد‌ه است. 

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این اوراق پیشنهاد می‌کنیم مقاله «نحوه خرید شمش طلا از بورس» را مطالعه کنید.

صندوق سرمایه‌گذاری کالایی با پشتوانه طلا

صندوق‌های کالایی نوعی از صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله هستند که به اختصار ETC نامید‌ه می‌شوند. این صندوق‌ها به اوراق بهاداری گفتـه می‌شود که مالکیت دارنده آنرا یک صندوق متشکل از کالایی مشخص تعیین می‌کند.

صندوق‌های طلا نیز نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که دارایی‌های تحت مدیریت آن شامل اوراق مبتنی بر سکه طلا همچون گواهی سپرده سکه و مابقی آن در اوراق قرضه، اوراق مشتقه و سپرده با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا و سکه یکی از کم‌ریسک‌ترین اوراق بهادار مبتنی بر طلا هستند که بسیار مورد توجه اهالی بازار قرار می‌گیرد. قابل معامله بود‌ن در بازار و مدیریت پرتفوی صندوق که به بازدهی‌ متفاوت صندوق‌های طلا می‌انجامد. به دلیل مدیریت متفاوت، برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر سکه و طلا در بازه‌ای مشخص بازدهی بالاتری دارند. همچنین امکان سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری سکه طلا با حداقل مبلغ 500 هزار تومان امکان‌پذیر است که این مطلب بر جذابیت سرمایه‌گذاری در آن می‌افزاید.

مقاله پیشنهادی: صفر تا صد صندوق های قابل معامله (ETF) به زبان ساده

سرمایه گذاری در طلا با کهربا

یکی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری سکه طلا که بازدهی‌ خیلی مناسبی برای سرمایه‌گذاران داشتـه صندوق سکه طلا کهربا است. به‌دلیل ترکیب دارایی مجاز صندوق سرمایه‌گذاری سکه طلا کهربا که عمدتا متشکل از سکه طلاست، بازدهی صندوق سرمای‌ گذاری سکه طلا کهربا همسو با بازدهی طلا در بازار فیزیکی است. اما به دلیل وجود امکان سرمایه‌گذاری در ابزارهای مشتقه و اهرمی، در مواردی ممکن است بازدهی صندوق کهربا به نرخ‌هایی فراتر از بازدهی سکه طلا هم برسد.

سرمایه گذاری در صندوق کهربا

مزایای خرید طلا در بورس چیست؟

سوالی که وجود دارد این است که آیا سرمایه‌گذاری در صندوق کهربا نسبت به خرید مستقیم سکه طلا و یا خرید گواهی سپرده کالایی سکه طلا مزیت بیشتری دارد؟ این مزایا چه هستند؟

اولین مزیت سرمایه‌گذاری در صندوق کهربا امکان سرمایه‌گذاری با حداقل ۵۰۰ هزار تومان است. همانطور که گفتـه شد، یکی از ریسک‌های خرید مستقیم سکه طلا امنیت و ریسک تقلبی بود‌ن آن است. در حالیکه با خرید صندوق کهربا این ریسک کاملا از بین رفتـه و سرمایه خریدار از امنیت بالایی برخودارمی‌شود.

علاوه بر این، خرید صندوق طلای کهربا دارای مزایای زیر است:

1. بازدهی آن متناسب با بازدهی سکه طلا است.
2. ریسک‌های مربوط به نگهداری سکه طلا صفر است.
3. خرید و فروش آنلاین از طریق سامانه‌های معاملاتی همه کارگزاری‌ها است.
4. نقدشوندگی بالا به سبب حضور بازارگردان در امیدنامه صندوق ذکر می‌شود.
5. معافیت مالیاتی خرید و فروش واحدهای صندوق از دیگر مزایای خرید طلا در بورس است.

قرارداد آتی صندوق طلا

قرارداد آتی صندوق پشتوانه طلای لوتوس یا به اختصار “آتی طلا” نیز مانند دیگر قراردادهای آتی بر روی یک دارایی پایه که همان واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق طلای لوتوس باشد، بنا شد‌ه است. در واقع، سرمایه‌گذاران با اتخاذ موقعیت خرید و فروش در این قرارداد آتی، واحدهای صندوق را معامله می‌کنند، بدون آنکه نیازی به داشتـن این واحدها باشد.

بازار آتی بازاری دو طرفه است؛ یعنی علاوه‌بر اینکه می‌توان از روند صعودی بازدهی کسب نمود، با اتخاذ موقعیت فروش از کاهش قیمت نیز می‌توان سود بدست آورد. علاوه بر آن، قراردادهای آتی از استراتژی اهرم برخوردارند.

از آنجایی‌که قیمت سکه و طلا از قیمت اونس جهانی و دلار بازار آزاد و با استفاده از فرمول بدست می‌آید، بنابراین تحلیل روند آن امکان‌پذیر است. به طوریکه معامله‌گران حرفه‌ای این بازار می‌توانند جهت حرکت قیمتی آنرا به‌خوبی تشخیص دهند. آنها همچنین می‌توانند موقعیت مناسب خرید یا فروش را در قرارداد آتی صندوق طلا اخذ کنند.

مقاله پیشنهادی: بازار آتی طلا چیست؟ + نحوه خرید

قرارداد اختیار معامله سکه طلا یا آتی طلا

اختیار معامله قراردادی است بین خریدار و فروشنده که براساس آن خریدار قرارداد، حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد.

در مقاله «قرارداد اختیار معامله در بورس چیست؟» توضیحات بیشتری در مورد قراردادهای اختیار معامله یا آپشن ارائه شد‌ه است. 

پیش از این، قراردادهای اختیار معامله بر روی سکه طلا تعریف شد‌ه بود. اما به‌تازگی، اوراق اختیار معامله جدیدی به بازار معرفی شد‌ه است که دارایی پایه آن قراردادهای آتی طلا هستند. درواقع، اوراق مشتقه‌ای که دارایی پایه آن یک ورقه مشتقه است و این باعث می‌شود که اهرم آن بیشتر شود که به‌مراتب ریسک آنرا بیشتر می‌کند. 

محاسبه قیمت انواع طلا

یکی از دغدغه‌های سرمایه‌گذاران حوزه طلا اطلاع از نحوه محاسبه قیمت طلا و سکه و ارزش واقعی آن است تا با محاسبه آن بتوانند برآوردی از دارایی‌های خود داشتـه باشند. همانطور که می‌دانید، محاسبه قیمت طلای 18 عیار، مظنه طلا، قیمت شمش طلا و همچنین قیمت سکه بهار آزادی روش مخصوص به‌خود را دارند.

در ویدئو زیر می‌توانید نحوه محاسبه قیمت سکه و طلا را مشاهده کنید و از این پس در معاملات و ارزیابی‌های خود آن را به کار ببرید.

سخن آخر در مورد خرید طلا در بورس

با مطالعه مقاله فوق با روش های خرید طلا در بورس و مزایا و معایب آن آشنا شدید. با این حال، توصیه ما این است که قبل از قطعی نمود‌ن خرید نکات زیر را از نظر بگذرانید:

1. برای خرید گواهی سپرده سکه طلا و همچنین صندوق‌های سرمایه گذاری مبتنی بر سکه و طلا، لازم نیست کد بازار فیزیکی بورس کالا یا کد معاملات مشتقه بورس کالا را داشتـه باشید. بدین معنی که با همان کد بورسی که برای خرید و فروش سهام استفاده می‌شود هم می‌توانید سکه را در بورس خرید و فروش نمایید.
2. انبارهای استاندارد برای تحویل سکه همان خزانه بانک مربوطه است که می‌توانید با مراجعه به آن تا روز سررسید، سکه خود را تحویل بگیرید.
3. برای خرید و فروش قراردادهای آتی صندوق طلا و همچنین قراردادهای اختیار معامله آن نیاز به دریافت کد بازار مشتقه بورس کالا دارید. در مقاله «نحوه دریافت کد معاملاتی آتی» به طور مفصل شرایط و نحوه دریافت آن را شرح داده‌ایم.
4. زمان خرید و فروش طلا در بورس متفاوت است که در مقاله «ساعت معاملات بازارهای مالی» می‌توانید از آن مطلع شوید.

سوالات متداول